Herstelmodus
“Jij moet zeker eerst even thuiskomen?”, vraagt een van mijn kinderen als ik uit mijn werk kom. Ze kennen me goed genoeg om te weten dat ik soms even moet bijtrekken van een drukke, volle dag. Dan ben ik nog niet meteen aanspreekbaar of in staat de keuken in te duiken om een maaltje te koken. Ik heb het nodig om eerst even neer te strijken, schoenen uit en benen omhoog. Soms ben ik hongerig en neem ik wat nootjes of kaas. Omkleden helpt mij ook om te resetten. Daarna kan ik vaak wel weer nadenken en een luisterend oor bieden aan mijn gezinsleden. Hoe hun dag was of welke plannen er nog zijn. Altijd fijn om ook zelf de gebeurtenissen van mijn dag kwijt te kunnen, bij mijn man of bij mijn kinderen. Uiteraard zonder alle ins en outs van mijn werk, maar wel wat maakte dat iets zwaar of ingewikkeld was.
Wij mensen hebben het nodig om te herstellen van allerlei inspanningen. Zo ook van ons werk. Meestal doen we dat ’s avonds en in het weekend. Maar door de 24-uurseconomie en het non-stop online kunnen zijn, werken steeds meer mensen ook buiten kantoortijd of nemen ze werk mee naar huis. Dit betekent dat er minder tijd is voor herstel. Als we herstellen gaan er allerlei psychofysiologische systemen weer terug naar hun uitgangsniveau. Volgens Duitse psychologen zijn er verschillende soorten herstel van belang. Het psychologisch loskoppelen (volledig mentaal loskomen van je werk), het zoeken van ontspanning (activiteiten in je vrije tijd met weinig actie, die positieve emoties opwekken) en zogenoemde ‘Mastery’-ervaringen (uitdagende activiteiten buiten je werk waar je van leert). Recent onderzoek van de Universiteit Utrecht heeft aangetoond dat vooral deze laatste herstelervaring positief gerelateerd is aan goede werkprestaties.
Om mijn hoofd verder leeg te maken na een werkdag vind ik het heerlijk om mijn liefste vriendin en businesspartner aan de lijn te hebben of elkaar te zien. Ergens een kop koffie of een drankje op een terras of in een grand-café. En met mijn zus bezoek ik geregeld een museum terwijl we bijpraten over alles wat we meemaken. Ik krijg van de contacten met hen altijd veel energie. En wat doe jij om te herstellen?
Bron: M.C.W. Peeters, A. Ligthart, W.B. Schaufeli & T. Taris (2015). BRAVO op het werk. Een onderzoek naar de relatie tussen leefstijlgedragingen en individuele prestaties. Tijdschrift voor Human Factors – jaargang 40 – nr. 4 – december 2015.