Begrip en steun voor medewerkers met long covid

Als je besmet bent geweest met het coronavirus zul je meestal snel hersteld zijn. Maar er is een groeiende groep mensen die na drie maanden nog steeds klachten heeft. Zij lijden aan long covid (de Engelse term voor langdurig), tegenwoordig ook wel post-covid genoemd. Herstellen van long covid kost tijd. Soms veel tijd. De klachten kunnen ernstig en langdurig zijn. Deze blog steekt medewerkers die langdurig moeten herstellen en re-integreren na COVID-19 een hart onder de riem.

‘Mijn leven staat volledig op z’n kop. Alles kost mij moeite en energie’. Lianne raakte bijna een jaar geleden besmet met het coronavirus. Enkele maanden geleden startte ze met re-integreren. Ze kampt met een grote blijvende vermoeidheid. ‘Het lukt me niet om de balans te bewaken. Mijn lichaam gaat z’n eigen gang: dan weer ga ik iets vooruit en dan weer heb ik een terugval’. Lianne wordt er soms wanhopig van. Wat is haar perspectief? Het is een eenzame worsteling. Ze is bang dat het nooit meer overgaat. ‘Ik heb het gevoel dat mijn collega’s steeds minder snappen van wat ik meemaak. Vooral omdat ze mensen in hun omgeving kennen die na corona weinig klachten ervaarden. Wat helpt mij verder?’

Long covid
De coronapandemie houdt de wereld nu al ruim twee jaar in haar greep. COVID-19 is een infectieziekte die gevolgen kan hebben voor alle organen, zoals longen, hart en hersenen. Gelukkig herstellen de meeste mensen van COVID-19. Een kleinere groep houdt er langdurig, mogelijk zelfs chronische klachten aan over. De belangrijkste gezondheidsklachten zijn vermoeidheid, conditieverlies en concentratieproblemen. De klachten zijn per persoon verschillend en kunnen ook wisselen over de tijd. Onderzoekers van het Groningse UMCG en het Nijmeegse Radboud UMC hebben ontdekt dat één op de acht Nederlanders langdurig klachten houdt na corona.

Het Erasmus MC en C-support (het landelijk expertisecentrum dat long-covidpatiënten ondersteunt) zijn een grootschalig en meerjarig onderzoek gestart naar de impact van langdurige klachten. Uit de eerste resultaten blijkt dat van de mensen die werkten 31% niet meer kan werken en 46% minder is gaan werken, waarbij ze gemiddeld 50% minder zijn gaan werken.

Herstellen kost tijd
Het herstel kan grillig en onvoorspelbaar zijn, met tijden waarin het goed en minder goed gaat. Medewerkers met long covid hebben te maken met periodes van (sterke) terugval in energie. De impact op de kwaliteit van leven is groot. Zij verliezen het vertrouwen in hun eigen lichaam en ervaren geen grip meer op hun leven. Het kan moeilijk zijn om de situatie te accepteren. Er kunnen gevoelens van rouw optreden over het verlies van de eigen gezondheid.

Werken met langdurige coronaklachten
Lianne heeft samen met haar fysiotherapeut en ergotherapeut gewerkt aan het leren omgaan met de beschikbare energie. Van de ergotherapeut heeft ze geleerd er op te letten hoeveel activiteiten ze per dag en in een week aankan. Zij kijkt nu aan het begin van de week of de komende dagen niet te vol zitten. Misschien moet ze moet een activiteit schrappen voor een goede balans tussen werktijd en rusttijd. Dat kan helpen om geleidelijk haar energieniveau weer te verhogen. Bewegen helpt haar met (hele) kleine stapjes de conditie weer op te bouwen. Haar leven anders organiseren en het eigen gedrag aanpassen zijn andere belangrijke sleutels.

Begrip en goede steun, zowel thuis als op het werk door de leidinggevende en collega’s, is voor Lianne onmisbaar. Geen druk maar vertrouwen en ruimte bij de werkhervatting, dit geeft rust. Er over praten en deskundige hulp zoeken is altijd maatwerk. Lees hieronder alle tips en aandachtspunten over werken met langdurige coronaklachten, bedoeld voor zowel medewerkers en voor leidinggevenden. Medewerkers kunnen voor ondersteuning bij de re-integratie altijd zelf contact opnemen met de bedrijfsmaatschappelijk werker van hun organisatie.

Bronnen en verder lezen

• C-support: stichting in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Ondersteunt en adviseert mensen met langdurige coronaklachten (long covid) op alle leefgebieden: zorg, sociaal leven, werk en inkomen
• COVID-19 & Werk | Handreikingen langdurige coronaklachten en werk: Praktische toolbox voor werknemers, zelfstandig werkenden, werkgevers en zorgprofessionals gericht op werken met langdurige klachten na COVID-19, Juli 2022

Bovenstaande blog is gepubliceerd op de website van UBR | Bedrijfszorg. Bedrijfszorg geeft advies aan alle medewerkers van de Rijksoverheid over duurzame inzetbaarheid, re-integratie, psychosociale hulpverlening en nog veel meer.